Delegasyon konusu; şirketlerde hedeflenen yüksek performans, motivasyon ve takım ruhu gibi olgularla bütünlük taşıması açısından önemli bir husustur.
Delegasyonu, sadece görevlendirme temelinde düşünmek bir takım sorunları da peşinen karşılamaya hazır olmak da demektir.
Uygun delegasyon olmayınca;
- İşlerin tamamlanamaması, bitmeme sebebinin anlaşılamaması,
- İşlerin delege edenle edilen arasında gidip gelmesi,
- İş yapış biçimlerinin herhangi bir standarda dayanmaması,
- Çalışanların işe katkılarının ne olduğu konusunda net olmaması,
- Sorumluluk duygusunun gelişememesi, şirket içi çatışma ve düşük motivasyon
- Giderek artan verimsizlik ve kişisel performans kaybı yaşanmaktadır.Bu maddeler arttırılabilir, çevremiz de oldukça yaşanan örnek var.
Bazı yöneticiler, gerekli olmakla birlikte astlarını delege etmekten kaçınabilirler. Aynı şekilde astların yetki devralmaktan kaçındıkları durumlar da vardır. Yetki devrinden kaçınma nedenlerini William Newman şu şekilde özetlemektedir.
Üstlerin Yetki devrinden kaçınma nedenleri:
- Bazı yöneticilerin her işi ben daha iyi bilirim inancı
- Yönlendirme yeteneğinin yokluğu, yani nelerin yapılacağı konusunda üstlerin kesin ve belirli bilgi ve programlarının olmayışı,
- Astlara güvenmeme,
- Otoriter olma isteği ve denetimi kaybetme korkusu,
- Astların kendilerini gösterecek başarı elde edebilecekleri ve sonuçta üst’ün makamına tehdit oluşturabilecekleri düşüncesi,
Newman’a ek olarak Henry Mintzberg‘in bir makalesinden ilave yapılabilir.
Mintzberg’e göre
– Yöneticilerin ağırlıklı sözel iletişimi tercih ettikleri için tüm bilgi ve deneyimler yöneticinin kafasındadır. Bu durumda işi delege etmek için gereken bilgiler ve deneyimler bir dosya devretmek kadar kolay olamaz. Zaman alır. Bu zamanı harcamaktansa işi kendi üstlenir yetki devrinden zorunlu olarak kaçar.
Astların yetkiyi devralmaktan kaçınma nedenleri:
- İşi üste havale etmenin daha kolay ve risksiz oluşu,
- Eleştirilme endişesi,
- Gerekli bilgi ve kaynaklara sahip olmama,
- Olumlu geribildirimlerin bulunmayışı ya da yetersiz oluşu,
- Kendine güven duygusunun zayıflığı,
Bütün bu etkenlere karşın delegasyon örgütsel başarı için gereklidir. Bu nedenle gerek astları yetki devralmaya gerekse üstleri yetki devretmeye yöneltecek örgütsel önlemlerin alınması gerekir. Bu konuda alınacak önlemlerin başında ise; ast ve üstlerin daha üst bir göreve yükseltilmesi için yapılacak değerlendirmelerde kişilerin delegasyon yeteneklerini de hassasiyetle incelemenin gerekliliğidir.
Delegasyon konusu motivasyon yönetimi ile doğrudan ilişkilidir. Motive etmek için delegasyonu, delege etmek için motivasyonu kullanmanız gerekir. Bu konuda Motivasyon Yönetimi eğitim içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Yazar: Yücel Özsoylar
Kurucu
Kriter Kurumsal Eğitim Danışmanlık